2020-01-25 12:12:14
Dostawy sprzętu wojskowego w 2019 roku
W minionym, 2019 roku na potrzeby Sił Zbrojnych RP realizowano szereg umów na podstawie których dostarczano nowy i zmodernizowany sprzęt wojskowy i uzbrojenie. Wojsko otrzymało m.in: przeciwlotnicze zestawy rakietowe Poprad, śmigłowce S-70i Black Hawk, BSP klasy mini FlyEye, zmodyfikowane czołgi T-72, 155 mm armatohaubice Krab, 120 mm moździerze Rak, KTO Rosomak w wersji bazowej, Ciężkie Kołowe Pojazdy Ewakuacji i Ratownictwa Technicznego Hardun, ppk Spike-LR, okręt patrolowy ORP Ślązak, MMSD, Mobilne Węzły Teleinformatyczne oraz samochody ciężarowe Jelcz 442.32. Niestety, w przypadku kilku umów wykonanie nie przebiegało zgodnie z harmonogramem. Przykładowo, mimo planów nie udało się odebrać: zmodernizowanych czołgów Leopard 2PL, przeciwlotniczych pocisków rakietowych Piorun czy też holowników.
Samobieżny przeciwlotniczy zestaw rakietowy Poprad. Fot. Mariusz Cielma/Dziennik Zbrojny.
Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące realizacji w 2019 roku wybranych zamówień. Zacznijmy od tego co się udało.
Zgodnie z zapisami umowy o wartości 1,083 mld PLN z 16 grudnia 2015 roku, zakłady PIT-RADWAR S.A. w 2019 roku dostarczyły 22 samobieżne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Poprad. Trafiły one m.in. do 15. Gołdapskiego Pułku Przeciwlotniczego oraz do 21. Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej z 21. Brygady Strzelców Podhalańskich. Na lata 2020-2021 zaplanowano dostawy kolejnych 43 zestawów tego typu.
W dniu 20 grudnia 2019 roku miała miejsce uroczystość przekazania Wojskom Specjalnym 4 egzemplarzy śmigłowców S-70i Black Hawk w wersji do prowadzenia powietrznych operacji specjalnych. W ten sposób zrealizowano pierwszy etap umowy o wartości 683,4 mln PLN podpisanej 25 stycznia 2019 roku z Polskimi Zakładami Lotniczymi Sp. z o.o. Przekazane śmigłowce w br. zostaną jeszcze doposażone w specjalistyczny sprzęt. Do grudnia 2024 roku będą także realizowane pozostałe postanowienia kontraktu związane ze szkoleniami i wsparciem logistycznym.
Również w grudniu 2019 roku zakończono dostawy 9 zestawów bezzałogowych statków powietrznych (BSP) klasy mini typu FlyEye 3.0, w skład których weszło 36 platform powietrznych. To rezultat umowy zawartej 3 grudnia 2018 roku z WB Electronics S.A. i aneksowanej o część opcjonalną zamówienia w lipcu 2019 roku. Jej łączna wartość wyniosła 42,1 mln PLN. Dostawy zrealizowano na potrzeby Wojsk Obrony Terytorialnej. Dodatkowe 3 zestawy (12 platform powietrznych) zamówione na podstawie ww. umowy WOT odebrały jeszcze w 2018 roku.
Zmodyfikowany czołg T-72. Fot. PGZ S.A.
Kolejny realizowany w ubiegłym roku kontrakt związany był z remontem i modyfikacją czołgów T-72. Został on podpisany 22 lipca 2019 roku z konsorcjum w składzie: Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. (lider), Zakłady Mechaniczne "BUMAR - ŁABĘDY" S.A. oraz Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A., a jego wartość bez opcji wynosi 1,749 mld PLN. Zgodnie z zapisami umowy w grudniu 2019 roku przekazano wojsku pierwsze 8 egzemplarzy wyremontowanych i zmodyfikowanych czołgów T-72. Zadanie postawione na 2020 rok będzie jednak znacznie trudniejsze, bowiem ma dotyczyć wykonania prac przy aż 46 egzemplarzach czołgów.
Chyba najistotniejsze wzmocnienie Sił Zbrojnych RP w ubiegłym roku nastąpiło w rezultacie dostaw uzbrojenia artyleryjskiego. Przede wszystkim do 5. Lubuskiego Pułku Artylerii w Sulechowie dostarczono kompletny Dywizjonowy Moduł Ogniowy (DMO) Regina, w tym 24 samobieżne armatohaubice Krab kalibru 155 mm, 2 Wozy Dowódczo-Sztabowe, 9 Wozów Dowodzenia, 6 Wozów Amunicyjnych oraz jeden Artyleryjski Wóz Remontu Uzbrojenia i Elektroniki. Dostawy podzielono na 3 etapy. Pierwszą baterię odebrano w marcu, drugą w czerwcu, a trzecią w październiku 2019 roku. Wykonawcą kontraktu o wartości 4,649 mld PLN na dostawy DMO Regina jest Huta Stalowa Wola S.A. Jego podpisanie nastąpiło 14 grudnia 2016 roku.
W 2019 roku dla artylerzystów dostarczono również elementy trzech Kompanijnych Modułów Ogniowych (KMO) 120 mm moździerzy samobieżnych Rak, w tym 24 sztuki moździerzy M120K Rak na podwoziu KTO Rosomak i 12 sztuk Artyleryjskich Wozów Dowodzenia (także na podwoziu KTO). Tym samym zakończono umowę o wartości 968,3 mln PLN podpisaną 28 kwietnia 2016 roku z konsorcjum firm Huta Stalowa Wola S.A. i Rosomak S.A. Odbiorcami KMO Rak w 2019 roku stały się następujące jednostki:
- 1 batalion zmechanizowany z 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej,
- 7. Batalion Strzelców Konnych Wielkopolskich z 17. Brygady Zmechanizowanej oraz
- 3. batalion piechoty zmotoryzowanej z 12. Brygady Zmechanizowanej.
Innymi elementami KMO Rak dostarczanymi w ubiegłym roku (na podstawie odrębnych kontraktów) były Artyleryjskie Wozy Remontu Uzbrojenia na podwoziu Jelcza P662.D35 oraz Artyleryjskie Wozy Amunicyjne na podwoziu Jelcza 882.53.
Kolejny rok realizowano kontrakt na produkcję bazowych KTO Rosomak, dostarczając ich 43 sztuki. To rezultat umowy o wartości 1,656 mld PLN zawartej już dość dawno, bo 24 października 2013 roku z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi S.A. (obecnie Rosomak S.A.). Zakończenie realizacji tego kontraktu powinno nastąpić w tym roku.
Ciężki Kołowy Pojazd Ewakuacji i Ratownictwa Technicznego Hardun. Fot. Rosomak S.A.
Z programem KTO Rosomak związana jest również podpisana 9 listopada 2015 roku z zakładami Rosomak S.A. i wyceniona na 199,1 mln PLN umowa na dostawy Ciężkich Kołowych Pojazdów Ewakuacji i Ratownictwa Technicznego (CKPEiRT) Hardun. W 2019 roku dostarczono ich 25 egzemplarzy, spośród zamówionych łącznie 27 sztuk. Dostawy zrealizowano z ponad rocznym opóźnieniem, bowiem początkowo zakładano, że pierwsze wozy wojsko otrzyma w 2017 roku, a pozostałe do końca listopada 2018 roku. Hardun to pojazd o dużej ładowności i podwyższonej mobilności z układem napędowym 8x8, przeznaczony do wykonywania zadań zabezpieczenia technicznego pododdziałów wyposażonych w pojazdy kołowe, w szczególności transportery opancerzone Rosomak i pojazdy opracowane na ich bazie. Zabudowa specjalistyczna pojazdu przeznaczona jest do prowadzenia akcji ewakuacyjno–ratowniczych i holowania samochodów ciężarowych, KTO, przyczep i naczep o DMC do 26 t. Jego konstrukcja oparta jest na podwoziu ciężarówki Scania CB 8x8.
Istotny postęp w ubiegłym roku dokonano w zakresie realizacji zamówienia na dostawy przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike-LR. Odebrano ich aż 303 sztuki. Łącznie z 97 egzemplarzami dostarczonymi w 2018 roku wyprodukowano ich łącznie 400 szt. z 1000 szt. zamówionych na podstawie kontraktu o wartości 602 mln PLN, podpisanego 17 grudnia 2015 roku z zakładami Mesko S.A. Początkowo zakładano, że dostawy zakończą się w 2020 roku, jednak wyprodukowanie w br. 600 szt. pocisków wydaje się mało realne.
Po 18 latach od podpisania umowy na budowę, 28 listopada 2019 roku odbyła się uroczystość pierwszego podniesienia bandery wojennej na okręcie patrolowym ORP Ślązak. To jedyny nowy okręt jaki trafił na stan Marynarki Wojennej RP w ubiegłym roku. Wykonawcą jednostki była początkowo Stocznia Marynarki Wojennej S.A., a od 2018 roku także spółka PGZ Stocznia Wojenna. Całkowite koszty budowy Ślązaka wyniosły 1,255 mld PLN.
Z kontraktów o znaczącej wartości w minionym roku należy także wspomnieć o zamówieniu na dostawy Mobilnych Modułów Stanowisk Dowodzenia (MMSD) szczebla oddział/pododdział. W 2019 roku odebrano ich 32 komplety, spośród łącznie 160 zamówionych. Dostawy MMSD następują na podstawie umowy zawartej 31 marca 2017 roku z konsorcjum firm ZAMET-GŁOWNO A.Pruski, Z.ŁuczakSp.j. i Zakład Doskonalenia Zawodowego z Krakowa. Łączny koszt tego zamówienia to 322,8 mln PLN.
W 2019 roku odebrano 10 kompletów Węzłów Teleinformatycznych (WTi) w wersji przenośnej. To pierwsza dostawa zrealizowana na podstawie kontraktu z 21 grudnia 2018 roku o wartości blisko 300 mln PLN. Wykonawcą jest konsorcjum firm TELDAT Sp. z o.o. sp.k. i SILTEC Sp. z o.o. Zamówienie przewiduje dostawę łącznie 41 szt. WTi, w tym 24 szt. w wersji kontenerowej, 15 szt. w wersji przenośnej i 2 szt. w wersji szkolno-treningowej.
Spośród ubiegłorocznych dostaw warto wspomnieć o odebraniu 15 szt. samolotów szkolno-treningowych PZL-130 Orlik zmodernizowanych do wersji TC-II Advanced. Prace wykonały zakłady PZL Warszawa-Okęcie S.A. Dodatkowo w rezultacie umowy wycenionej na 186 mln PLN i zawartej 19 grudnia 2017 roku na 2020 rok zaplanowano dostawę kolejnych 12 samolotów Orlik w wersji TC-II Advanced, ale zmodernizowanych w większym zakresie, bo z wersji TC-I.
W 2019 roku nastąpiły także dostawy 195 egzemplarzy samochodów średniej ładowności i wysokiej mobilności Jelcz 442.32 wyprodukowanych przez zakłady Jelcz Sp. z o.o. Realizowano je na podstawie umowy zawartej 18 grudnia 2018 roku na pozyskanie 888 szt. pojazdów, w tym 415 szt. w opcji. Wartość tego kontraktu dla części gwarantowanej wynosi 419,5 mln PLN, a wraz z opcją 784,2 mln PLN.
Prawdopodobnie jeszcze w ubiegłym roku dostarczono także pierwsze 15 szt. Pojazdów Wojsk Aeromobilnych o wysokiej mobilności wraz z 15 egzemplarzami przyczep, choć ich uroczyste przekazanie dla 6. Brygady Powietrznodesantowej miało miejsce dopiero 15 stycznia tego roku. To efekt umowy z 14 grudnia 2018 roku, zawartej z konsorcjum firm: Kafar Bartłomiej Sztukiert (lider), Hibneryt Sp. z o.o., Auto-Podlasie Sp. z o.o. S.k. oraz Auto Special Sp. z o.o. Oddział Sobiesław Zasada Warszawa. Kontrakt przewiduje dostawy 55 szt. pojazdów i 105 szt. przyczep w ramach zamówienia gwarantowanego i do 25 szt. pojazdów i 55 szt. przyczep w ramach prawa opcji, a jego wartość to 33,1 mln PLN dla części gwarantowanej, która może ulec zwiększeniu do 48 mln PLN w przypadku pełnego wykorzystania opcji.
To oczywiście tylko wybrane dostawy sprzętu wojskowego i uzbrojenia zrealizowane w 2019 roku. Inne miały dotyczyły m.in:
- BSP klasy nano dla Wojsk Specjalnych,
- odbiorników GPS z modułem SAASM,
- radiostacji plecakowych RADMOR RRC 9211,
- aparatowni łączności cyfrowej transmisyjnych RWŁC-10/T,
- węzłowych wozów kablowych WWK-10/C,
- zmodernizowanych Polowych Kancelarii Kryptograficznych na samochodzie,
- imitatorów celów powietrznych ICP-1 i ICP-R,
- samochodów dużej ładowności i powiększonej mobilności Jelcz P662D.43,
- zestawów Jelcz 862 z systemem samozaładowczym Multilift i przyczepą do transportu kontenerów PK 2-24-t,
- żurawi dużego udźwigu HIAB 855 EP-5 na samochodzie Jelcz 862D.43,
- samochodów ratowniczo-gaśniczych,
- bomb lotniczych Mk 82,
- wyremontowanych i zmodyfikowanych wozów rozpoznawczych BWR-1S i BWR-1D,
- karabinków 5,56 mm MSBS Grot,
- karabinów maszynowych 7,62 mm UKM 2000P,
- karabinów wyborowych 7,62 mm Bor,
- pistoletów samopowtarzalnych 9 mm VIS 100 (PR-15 Ragun),
- lekkich moździerzy kalibru 60 mm LMP-2017,
- 122 mm pocisków rakietowych o zwiększonej donośności M-21 FHD Feniks,
- kaset minowych i min różnych typów,
- uniwersalnych kamizelek ochronnych KWM-02,
- sprzętu optoelektronicznego indywidualnego wyposażenia żołnierza różnych typów,
- amunicji różnych typów,
- oraz prawdopodobnie także BSP RQ-21A Blackjack.
Jeden z przedseryjnych czołgów Leopard 2PL. Fot. Rheinmetall AG.
Przejdźmy do tego, z czym w ubiegłym roku wystąpiły problemy.
Przede wszystkim, kolejny rok nie odebrano żadnego zmodernizowanego czołgu Leopard 2PL. Zgodnie z umową zawartą 28 grudnia 2015 roku z Polską Grupą Zbrojeniową S.A. i Zakładami Mechanicznymi „Bumar-Łabędy” S.A. oraz aneksem nr 2 z 20 czerwca 2018 roku modernizacją mają zostać objęte 142 czołgi Leopard 2A4. Harmonogram umowy przewidywał, że pierwsze 7 zmodernizowanych czołgów miało trafić do Sił Zbrojnych w 2018 roku, a kolejnych 57 egzemplarzy w 2019 roku. Wartość tego kontraktu z uwzględnieniem aneksu nr 2 wynosi 2,721 mld PLN. Obecnie trwają dodatkowe badania prototypu, a pierwszych dostaw można spodziewać się dopiero w połowie lutego tego roku.
Nie udało się także odebrać żadnego przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego Piorun, ani pocisków do tych zestawów, których dostawy były zaplanowane na 2019 rok. Zgodnie z informacją uzyskaną z Inspektoratu Uzbrojenia, odbiory tej partii Piorunów mają nastąpić w tym roku. Praktycznie od początku realizacja kontraktu podpisanego 20 grudnia 2016 roku z zakładami Mesko S.A. i wycenionego na 932 mln PLN przebiega z problemami. Łącznie w ramach udzielonego zamówienia Siły Zbrojne RP mają otrzymać 1300 szt. pocisków i 420 szt. mechanizmów startowych, z czego w 2017 roku miało zostać wyprodukowanych 150 szt. pocisków, w 2018 roku 200 szt., a w 2019 roku już 300 szt. Łącznie w latach 2017-2019 wojsko powinno zatem otrzymać łącznie 650 szt. rakiet, a tymczasem jak dotąd odebrano tylko 135 szt. w 2018 roku.
W 2019 roku miał nastąpić także odbiór dwóch pierwszych holowników typu B860 budowanych przez Stocznię Remontową Shipbulilding S.A. Nie udało się jednak tego dokonać. Pierwsza jednostka B860/1 H-11 Bolko została przekazana Marynarce Wojennej RP z niewielkim opóźnieniem 15 stycznia br., a drugi holownik B860/2 H-1 Gniewko przechodzi jeszcze próby morskie SAT (ang. Sea Acceptance Test). Holowniki budowane są na podstawie umowy zawartej 19 czerwca 2017 roku, której koszt wynosi 283,5 mln PLN.
Tomasz Dmitruk
Autor pragnie podziękować Inspektoratowi Uzbrojenia za udzielone informacje.