2021-03-31 11:20:24
Blisko 250 śmigłowców na stanie Sił Zbrojnych RP
Resort obrony poinformował redakcję, że na stanie Sił Zbrojnych RP znajduje się obecnie 248 śmigłowców jedenastu typów. Najwięcej jest śmigłowców W-3 Sokół, łącznie 68 sztuk wszystkich wersji. Drugie miejsce zajmują leciwe Mi-2. Jest ich nadal 58 egzemplarzy. W grupie średnich helikopterów znajduje się: 25 szt. Mi-8, 19 szt. Mi-17 oraz 10 szt. morskich Mi-14. W przypadku maszyn szturmowych Polska dysponuje 28 szt. Mi-24. W celach szkoleniowych wykorzystuje się: 22 szt. SW-4 Puszczyk, 7 szt. Guimbal Cabri G2 i 3 szt. Robinson R44 Raven II. Na stanie polskiej armii znajdują się jeszcze pokładowe SH-2G Super Seasprite (4 szt.) oraz przeznaczone dla Wojsk Specjalnych S-70i Black Hawk (również 4 szt.). Z analizy autora wynika natomiast, że średni wiek wszystkich ww. śmigłowców wynosi niestety już ponad 30 lat.
Jeden z 8 śmigłowców zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ pozostających na wyposażeniu Gdyńskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Maszyny tego typu wykorzystywane w Polsce zostały wyprodukowane w latach 1980-1983 co oznacza, że mają dziś już od 38 do 41 lat. Fot. kmdr ppor. Ireneusz Steciuk.
Mimo stosunkowo dużej liczebności wykorzystywane śmigłowce to niestety maszyny w znacznej części leciwe. Wiek 30 lat eksploatacji przekroczyło 137 maszyn (55%). Statystykę wieku poprawiają głównie kupowane w ostatnich latach śmigłowce szkolne. W podziale na poszczególne typy średni wiek użytkowanych śmigłowców (wg. danych autora) wynosi odpowiednio:
- Mi-8 43 lata,
- Mi-2 42 lata,
- Mi-14 39 lat,
- Mi-24 36 lat,
- Mi-17 30 lat,
- SH-2G 29 lat,
- W-3 24 lata,
- SW-4 13 lat,
- Cabri G2 7 lat,
- R44 II 3 lata,
- S-70i 2 lata.
Liczba śmigłowców Sił Zbrojnych RP w podziale na typy i okresy eksploatacji według stan na marzec 2021 roku. Opracowanie własne.
Osobny problem stanowi stan techniczny użytkowanej floty śmigłowców. Informacji w tym zakresie resort obrony co do zasady traktuje jednak jako dane wrażliwe.
Aktualnie trwa realizacja czterech zadań, których celem jest pozyskanie nowych śmigłowców. Pierwszy z nich to umowa z 26 kwietnia 2019 roku o wartości 1,65 mld PLN brutto na zakup 4 śmigłowców AW101 w wersji zwalczania okrętów podwodnych oraz bojowego poszukiwania i ratownictwa (ZOP/CSAR). Maszyny tego typu mają zostać dostarczone do końca 2022 roku.
Trzy pozostałe programy znajdują się nadal w fazie analityczno-koncepcyjnej. Pierwsze z nich o kryptonimie Kruk dotyczy nabycia 16-32 nowych śmigłowców uderzeniowych, które mają zastąpić leciwe Mi-24. Drugi program o kryptonimie Perkoz zakłada pozyskanie 32 sz. śmigłowców wielozadaniowych w trzech wersjach: wsparcia bojowego z możliwością prowadzenia zaawansowanego szkolenia lotniczego, dowodzenia oraz rozpoznania i walki elektronicznej. Mają one zastąpić część śmigłowców Mi-2 i W-3 Sokół. Ostatni trwający program związany jest z zakupem od 4 do 8 szt. wielozadaniowych, morskich śmigłowców pokładowych kr. Kondor. Mają one zastąpić maszyny SH-2G i stanowić wyposażenie planowanych do budowy trzech fregat kr. Miecznik.
Nadal Inspektorat Uzbrojenia analizuje także możliwość przeprowadzenia modernizacji śmigłowców szturmowych Mi-24 oraz części Sokołów do wersji W-3WA WPW (Wsparcia Pola Walki). Trwa również wyceniona na kwotę 99,5 mln PLN brutto modernizacja czterech Sokołów do wersji W-3WA SAR zlecona WSK „PZL-Świdnik” S.A. we wrześniu 2019 roku, z terminem realizacji w latach 2021-2022.
Podsumowując, podejmowane działania nawet jeśli wejdą w fazę realizacji nie spowodują w najbliższych latach znaczącego odmłodzenia wykorzystywanej floty śmigłowców co może oznaczać, że część z nich będzie musiała zostać wycofana z eksploatacji bez zastąpienia nowymi konstrukcjami.
Tomasz Dmitruk
Autor pragnie podziękować Ministrstwu Obrony Narodowej za przekazane informacje.