2024-08-28 19:41:08
Roll-out pierwszego polskiego F-35A Husarz
W Święto Lotnictwa Polskiego, 28 sierpnia br., w Stanach Zjednoczonych, w zakładach firmy Lockheed Martin w Fort Worth (w stanie Teksas), odbyła się uroczystość prezentacji tzw. roll-out, pierwszego wyprodukowanego dla Polski wielozadaniowego samolotu bojowego F-35A Husarz. Pierwszy polski egzemplarz F-35A z 32 łącznie zamówionych oznaczony został symbolem producenta AZ-01 i polskim numerem identyfikacyjny 3501. Będzie on początkowo stacjonował w bazie lotnictwa amerykańskiej Gwardii Narodowej (ANGB) Ebbing, w stanie Arkansas, gdzie odbywać się będzie praktyczne szkolenie polskich pilotów. W prezentacji udział wzięli m.in. wiceministrowie obrony narodowej Paweł Bejda i Cezary Tomczyk oraz ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce Mark Brzeziński.
Prezentacji pierwszego polskiego F-35A nadano bardzo uroczysty charakter. Fot. Mariusz Cielma/Dziennik Zbrojny.
Polska, 31 stycznia 2020 roku na podstawie umowy LOA (Letter of Offer and Acceptance) PL-D-SAI zamówiła 32 egzemplarze wielozadaniowych samolotów bojowych F-35A wraz z pakietem logistycznym i szkoleniowym. Zakupu dokonano w oparciu o niejawną decyzję ówczesnego ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka. Wartość kontraktu ustalono na kwotę 4,6 mld USD netto (czyli ok. 21,8 mld PLN brutto przy aktualnym kursie USD). Całość zamówienia ma być wykonana do 2030 roku, natomiast aktualny harmonogram dostaw przewiduje przekazanie:
- w 2024 roku dwóch pierwszych egzemplarzy,
- w 2025 roku 6 egz.,
- w 2026 roku 14 egz.,
- w 2027 roku 4 egz.,
- w 2028 roku 4 egz.,
- w 2029 roku 2 egz.
Polskie F-35A wyprodukowane zostaną w transzach produkcyjnych (Lot) od 16 do 21, przy czym dotąd firmie Lockheed Martin, czyli producentowi F-35A udzielono zamówień Lot 16 (w grudniu 2022 roku) i Lot 17 (w kwietniu 2023 roku), a największym zamówieniem obejmującym dostawy F-35A dla Polski ma być Lot 18. Co ciekawe, połowa zamówionych przez Polskę F-35A ma zostać zmontowanych w wytwórni umieszczonej na terenie włoskiej bazy wojskowej w Cameri.
Pierwszy polski F-35A otrzymał numer identyfikacyjny 3501. Cena jednostkowa samolotu F-35A (wraz z silnikiem) zamówionego przez Polskę wynosi 87,3 mln USD netto. Fot. Mariusz Cielma/Dziennik Zbrojny.
Na potrzeby szkolenia w USA będzie wykorzystywanych pierwsze osiem polskich F-35A, które będą w latach 2024-2027 stacjonowały w bazie ANGB Ebbing. Do Polski pierwsze egzemplarze powinny dotrzeć w styczniu 2026 roku. Ich użytkownikiem będzie 32. Baza Lotnictwa Taktycznego w Łasku, która w 2026 roku ma otrzymać łącznie 14 samolotów. Drugim użytkownikiem F-35A będzie 21. Baza Lotnictwa Taktycznego ze Świdwina, która otrzymać ma pierwsze samoloty w styczniu 2027 roku.
Obecnie na etapie produkcji znajduje się 8 polskich F-35A, łącznie z egzemplarzem dziś zaprezentowanym. Samoloty F-35A które zostaną wyprodukowane dla Polski będą w najnowszej wersji sprzętowej, czyli TR3 (Technology Refresh 3) Block 4, natomiast oprogramowanie będzie systematycznie akutalizowane do najnowszej wersji. W tym miejscu warto również wspomnieć, że wszystkie polskie F-35A mają zostać wyposażone w stację radiolokacyjną AN/APG-81.
Jak już wspomniano, wraz z samolotami zamówiono pakiet logistyczny i szkoleniowy. W skład tego pierwszego wchodzi zapas części zamiennych i eksploatacyjnych, informatyczny system zarządzania eksploatacją oraz sprzęt na potrzeby obsługi naziemnej samolotów. W ramach umowy zapewniono pełne wsparcie logistyczne statków powietrznych oraz pozostałego sprzętu do 2030 roku.
Pakiet szkoleniowy obejmuje kompleksowe szkolenie 24 pilotów i 92 osób personelu technicznego oraz naziemny system szkoleniowy, w tym Zintegrowane Centrum Szkoleniowe i 8 symulatorów misji (Full Mission Simulator), w tym cztery symulatory zostaną zainstalowane w 32. BLT w Łasku i cztery w 21. BLT w Świdwinie. Symulatory te umożliwiają szkolenie pilotów w pełnym zakresie oraz pozwalają na łączne, jednoczesne wykonywanie misji przez cztery samoloty/szkolonych pilotów, co pozwala ćwiczyć loty we wspólnym ugrupowaniu. Co ciekawe, w 2025 roku szkolenie praktyczne powinna rozpocząć pierwsza polska kobieta pilot F-35A.
W rezultacie przeprowadzonego w br. przez Sztab Generalny WP konkursu, polskim F-35A nadano nazwę własną Husarz. Wstępną gotowość operacyjną polskie F-35A mają osiągnąć w 2027 roku (te z bazy w Łasku).
„Dołączamy do silnej koalicji myśliwców V generacji w całej Europie, wzmacniając przewagę powietrzną poprzez odstraszanie sojusznicze” - powiedział w Teksasie, uczestniczący w uroczystości Inspektor Sił Powietrznych w DG RSZ gen. dywizji pil. Ireneusz Nowak. Generał wspomniał także, że Polska jest zainteresowana pozyskaniem jeszcze samolotów bojowych przewagi powietrznej takich jak F-15 czy Eurofighter.
Obecnie F-35 operują z 32 baz na całym świecie. Do tej pory do użytkowników dostarczonych zostało ogółem ponad 1000 maszyn, przeszkolono 2540 pilotów i 16 690 pracowników obsługi technicznej, a flota F-35 przekroczyła 889 000 łącznych godzin lotu.
(TD)
